براى دعا کردن و باریافتن به محضر دوست، و بهره مندى بیشتر از فیض و رحمت الهى، آدابى ذکر شده است، که یقیناً براى استجابت دعا، مؤثّر خواهد بود.

معرفت الهى: دعاکننده باید خدا را به درستى بشناسد و به مالکیّت، قدرت، عظمت، توانایى، علم و آگاهى و کرم و لطف خداوند ایمان داشته باشد.

حسن ظنّ به خدا :در روایات آمده است که هنگام دعا، به خداوند و اجابت دعا توسّط او، اطمینان داشته باشید و باور شما این باشد که خداوند، دعایتان را به اجابت مى رساند. (و اگر طبق مصالحى به اجابت نرسد بهتر از آن را به شما خواهد داد جزم داشته باشد به این که دعاى او اجابت مى شود و یقین داشته باشد که رد نخواهد شد.

امام حسن علیه السلام مى فرماید: من ضامنم از براى کسى که در قلب او چیزى خطور نکند بجز رضا و خشنودى به قضاى خدا این که دعا کند پس مستجاب شود.

اوقات شریفه را از براى دعا کردن اختیار کند؛ مثل روز عرفه و ماه مبارک رمضان و روز جمعه و وقت سحر و شبهاى جمعه و شبهاى قدر و امثال اینها.

حالتى را ملاحظه کند که در آن حالت ، استجابت دعا وارد شده ؛

مثل در حال آمدن باران و عقب نمازهاى واجب ، میان اذان و اقامه ، هنگام روزه بودن و وقت وزیدن باد، درنماز وتر و بعد از سپیده دم و بعد از ظهر و بعد از مغرب . قبل از دعا، ذکر خدا کند و تمجید و تعظیم او کند و صلوات بر محمد صلى الله علیه و آله و آل او فرستد.

دعا همراه با توجه تامّ : به هنگام دعا، باید همه توجّه و حواسّ دعاکننده به جانب حق باشد و قلبش را از هرچه غیر خداست تهى سازد به تمام همت خود رو به خدا آورد و از هر چه غیر اوست قطع امید نماید. سخنانى که ذات اقدس الهى بر داوود نبى - علیه السلام - وحى فرستاد این است که :

من انقطع الى کیفته و من سالنى اعطینه و من دعانى اجبته . یعنى : هر کس به من روى کند و از غیر من قطع امید بنماید، او را کفایت مى کنم (و کارهایش را بر عهده مى گیرم و به انجام مى رسانم ) هرکه از من درخواست کند به او عطا خواهم کرد و هر که مرا بخواند، جوابش را خواهم داد .

دعا همراه با خضوع و دل شکستگى :

دعاکننده رو به قبله باشد وباید با نهایت خضوع، رقّت قلب و فروتنى به درگاه خدا روى آورد در این هنگام دستانش را به سمت آسمان به علامت تسلیم و تعظیم بلند کرده و با چشمان اشکبار و قلبى ترسان، حاجت مى طلبد. على بن جعفر از برادرش امام موسى کاظم علیه السلام روایت کند که فرمود:

تبتل ، بریدگى و انقطاع به درگاه خداوند، این است که هنگام دعا کردن ، دو کف دستهایت را به آسمان بلند کنى ، و ابتهال و زارى کردن این است که دو دست را بلند کنى و پیش بیاورى ، و رغبت و شوق این است که کف دو دستت را به آسمان بلند کنى و رو به روى صورتت قرار دهى ، و رهبت و ترس این است که دستهایت را با هم تا صورت بلند کنى ، و تضرع و فروتنى کردن این است که دو انگشتت را حرکت دهى ، و با آن دو اشاره کنى.

منابع:- کافی جلد 2 - وسائل الشیعه جلد 4